Prowizja od kredytu i inne dodatkowe opłaty

Prowizja za udzielenie kredytu, za wcześniejszą spłatę, opłata przygotowawcza. Wyjaśniamy!

Z pojęciem prowizji za udzielenie kredytu można spotkać się przede wszystkim podczas zaciągania kredytów bankowych. Dodatkowe koszty są najczęściej związane z kredytami gotówkowymi, hipotecznymi i konsolidacyjnymi. Warto jednak wiedzieć, że prowizja kredytowa dotyczy nie tylko samego faktu udzielenia finansowania, ale także przygotowania dokumentacji czy nawet opłat za wcześniejszą spłatę długu wobec banku. Zobacz, na czym polega i ile może wynieść prowizja za udzielenie kredytu, wcześniejszą spłatę lub przygotowanie oferty przez bank.

Dodatkowe opłaty związane z udzieleniem kredytu

Każdy kredytobiorca musi liczyć się z tym, że instytucja finansowa będzie narzucać dodatkowe opłaty w zamian za udzielenie finansowania. Warto mieć na uwadze, że na całkowite koszty zaciągnięcia kredytu bankowego składa się nie tylko stawka oprocentowania bazowego i RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania), ale także:

• opłata przygotowawcza,
• prowizja za udzielenie kredytu,
• koszty ubezpieczenia i dodatkowych zabezpieczeń kredytu.

Opłata przygotowawcza do koszt, który najczęściej występuje w kwocie nie większej niż kilkaset złotych. Chodzi tu przede wszystkim o wynagrodzenie dla banku za przygotowanie umowy kredytowej, uruchomienie finansowania oraz obsługę klienta ubiegającego się o kredyt, np. hipoteczny.

W przypadku kredytów hipotecznych banki często naliczają też koszty zrealizowania operatu szacunkowego, czyli ustalenia wartości nieruchomości, która będzie zabezpieczeniem dla udzielonego kredytu.

Przed złożeniem wniosku o przyznanie kredytu zawsze warto przeanalizować dokładnie warunki finansowania, jakie proponuje wybrana instytucja. To pozwoli na wybór najkorzystniejszej oferty, która wygeneruje jak najniższe koszty związane z przyznaniem kredytu oraz jego obsługą.

Czym jest prowizja za udzielenie kredytu?

Prowizja od kredytu jest jednorazową opłatą naliczaną przez instytucje finansowe z tytułu przyznania wsparcia finansowego. Wartość prowizji kredytowej jest wskazywana najczęściej w formie procentowej. Najczęściej waha się w przedziale od 0 do 15% wartości udzielonego kredytu lub pożyczki. Co to znaczy? Otóż przykładowo prowizja za udzielenie kredytu o wartości 100 000 złotych przy stawce 5% wyniesie 5000 złotych.

Kwota prowizji kredytowej może zostać włączona do całkowitej sumy kredytu. Wtedy kredytobiorca spłaca całą sumę udzielonego kapitału powiększoną o wartość prowizji. Alternatywna opcja to naliczenie prowizji do kosztów początkowych udzielenia kredytu – to mniej korzystna opcja, gdyż osoba ubiegająca się o kredyt musi pokryć prowizję najpóźniej w dniu podpisania umowy z bankiem.

Wyższa prowizja od kredytu jest naliczana w przypadku zobowiązań konsumenckich, np. kredyty gotówkowe, konsolidacyjne, karty kredytowe oraz limity na koncie. Dla kredytów hipotecznych stosuje się nieco niższe stawki – najczęściej rzędu 2-3%.

Rodzaje prowizji od kredytów bankowych

Stawki prowizji kredytowych są zawsze wskazywane bezpośrednio w OWU finansowania oraz w regulaminach dołączonych do umowy kredytowej. W takich dokumentach można znaleźć informację o tym, w jaki sposób prowizja powinna zostać uregulowana przez kredytobiorcę, a także ile wynosi w stosunku do całkowitej wartości kredytu.

Co więcej, prowizja za udzielenie kredytu to nie jedyny koszt, z jakim muszą się liczyć osoby chcące zaciągnąć zobowiązanie. Na ten moment opłaty i prowizje kredytowe dzielimy na kilka odmian:

• Prowizja za udzielenie kredytu – to standard. Jest pobierana w zamian za udzielenie kredytu. Jej wartość jest zależna od kwoty udzielonego kapitału.
• Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu – tutaj mowa o kosztach, które bank ma prawo doliczyć w zamian za całkowitą wcześniejszą spłatę kredytu. Nie każda instytucja praktykuje takie rozwiązanie. To jednak zabezpieczenie dla banku, gdyż wcześniejsze uregulowanie kredytu oznacza dla niego straty finansowe.
• Prowizja za zmianę warunków finansowania – negocjacje z bankiem są możliwe, szczególnie w odniesieniu do wysokości marży lub wydłużenia okresu spłaty. Takie działania niestety mogą wiązać się z naliczeniem dodatkowych prowizji.
• Prowizja za rozpatrzenie wniosku kredytowego – to często koszty oznaczane jako opłata przygotowawcza. Taka opłata jest związana z działaniami banku mającymi na celu finalizację umowy kredytowej.

W trakcie ubiegania się o kredyty bankowe zawsze warto dokładnie przeanalizować, jakie prowizje będą naliczane przez instytucję finansową. W przeciwnym razie można narazić się na spore problemy, a nawet utratę płynności finansowej gospodarstwa domowego ze względu na stale rosnące koszty prowizyjne.

Opłata przygotowawcza – co to jest?

Prowizja przygotowawcza, czyli inaczej opłata przygotowawcza to koszty, które są narzucane przez instytucje finansowe w zamian za przygotowanie oferty kredytowej. To najczęściej niewielka kwota, która nie przekracza kilku procent wartości zobowiązania lub jest po prostu ustalana jako stała kwota, np. 200-300 złotych niezależnie od kwoty zaciąganego kredytu.

Uwaga! Opłata przygotowawcza jest zawsze naliczana, niezależnie od tego, czy kredytobiorca zaciągnie kredyt, czy też nie. Warto też mieć na uwadze, że wysokość prowizji przygotowawczej zawsze można negocjować. Co więcej, kwota opłaty przygotowawczej rzutuje na wartość RRSO, podobnie jak opłaty administracyjne, oprocentowanie oraz wartość odsetek.

Niestety opłata przygotowawcza jest bezzwrotna. To znaczy, że nawet rezygnacja z pożyczki lub odmowna decyzja od banku nie jest podstawą do tego, aby ubiegać się o zwrot wpłaconych środków.

Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu

Zgodnie z Ustawą o kredycie hipotecznym instytucje finansowe nie mogą pobierać opłat w formie prowizji kredytowej za wcześniejszą spłatę dla zobowiązań ze zmienną stopą procentową, jeśli upłyną 3 lata od czasu uruchomienia kredytu [1]. Warto jednak dodać, że w przypadku zobowiązań ze stałą stopą procentową, prowizje z tego tytułu mogą być naliczane przez cały czas trwania umowy.

Co jednak z prowizją od wcześniejszej spłaty kredytu? Tutaj zastosowanie mają przepisy wynikające z Ustawy o kredycie konsumenckim [2]. Zgodnie z Art. 49 tej ustawy kredytobiorca ma prawo ubiegać się o zwrot prowizji, który będzie proporcjonalny do części poniesionych kosztów wyliczanych w sposób liniowy. 

Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu najczęściej wynosi nie więcej niż 1,5-3% wartości kapitału pozostałego do spłaty. Instytucje finansowe zabezpieczają w ten sposób swoje interesy, aby nie stracić potencjalnych zysków prowizyjnych i odsetkowych, które zostałyby naliczone przez cały okres trwania umowy kredytowej. Ogólnie rzecz biorąc opłata za wcześniejszą spłatę kredytu, nie zawsze jest naliczana przez instytucje finansowe – to kwestia indywidualnych ustaleń każdego banku.

Jak naliczana jest prowizja od kredytu? 

Procedury związane z naliczaniem kosztów prowizyjnych są dość proste. A zatem ile wyniesie prowizja od kredytu? Jak obliczyć jej wartość? Wystarczy ustalić całkowitą kwotę udzielonego kapitału, a także wartość prowizji wyrażoną w procentach. Przykładowo:

Prowizja kredytu: 6%.
Kwota kredytu: 250 000 złotych.

Załóżmy, że jest to kredyt gotówkowy, a więc całkowita kwota prowizji dla takiego zobowiązania wyniesie 15 000 złotych. To sporo, dlatego banki, aby nie zniechęcać potencjalnych kredytobiorców, zgadzają się na dołączenie kwoty prowizji do wartości spłacanego kapitału. Dzięki temu miesięczne raty są powiększone o wartość prowizji kredytowej, a kredytobiorca może podpisać umowę bez wysokich kosztów początkowych.

Jest też alternatywna opcja, czyli potrącenie wartości prowizji z kwoty udzielonego kapitału. To oznacza, że prowizja kredytowa na poziomie 2000 złotych z kredytu w kwocie 50 000 złotych spowoduje, że na konto kredytobiorcy trafi 48 000 złotych. To wygodne rozwiązanie, które nie zwiększa miesięcznych kosztów, ale niestety obniża wartość kwoty otrzymanej w ramach kredytu bankowego.

_____

[1]  https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170000819/U/D201708…

[2] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D201107…